Schenk Wacław

Schenk Wacław (1913-1982), proboszcz w Bytomiu, liturgista, historyk

Urodził się 27 września 1913 w Gliwicach w rodzinie Pawła i Pauliny z d. Rathner pochodzącej z Kotliny Kłodzkiej. Po zdaniu matury w gliwickim gimnazjum w 1933 roku rozpoczął studia na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Wrocławskiego i Fryburgu. Święcenia kapłańskie przyjął z rąk ordynariusza wrocławskiego kard. Adolfa Bertrama 7 sierpnia 1938. Jako wikary pracował w Brzezince koło Gliwic, w latach 1940-1941 w Głogowie, a stamtąd został przeniesiony ponownie do Gliwic, gdzie do zakończenia wojny pełnił funkcję kapelana Sióstr Szkolnych de Notre Dame. Po zakończeniu wojny został kapłanem Administracji Apostolskiej dla Śląska Opolskiego. Kolejną placówką ks. Schenka była Piotrówka, gdzie był administratorem parafii w latach 1946-1949. Do 1950 roku pełnił tę samą funkcję w Krapkowicach. 28 września 1950 rozpoczął pracę w Wyższym Seminarium Duchownym dla Śląska Opolskiego w Nysie, gdzie był wicerektorem. W 1952 roku władze komunistyczne nakazały usunąć go z uczelni, na co reakcją wikariusza kapitulnego ks. infułata Emila Kobierzyckiego było skierowanie ks. Schenka na studia specjalistyczne na KUL. Rezultatem była obrona pracy doktorskiej (23 czerwca 1955) pt. Kult św. Stanisława Szczepanowskiego na Śląsku w świetle średniowiecznych rękopisów liturgicznych (XIII-XIV w.). Studium historyczno-liturgiczne napisanej pod kierunkiem ks. prof. dra hab. M. Rechowicza. Kłopoty z władzami jednak nie zakończyły się. Nie zgodziły się one na jego powrót do seminarium w Nysie jak również na nominację proboszczowską w parafii Dębie koło Opola. Został zatem zatrudniony w Archiwum i Bibliotece Kurii w Opolu.

3 kwietnia 1957 został ustanowiony proboszczem bytomskiej parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, którą to funkcję pełnił do końca życia. Uratował kościół parafialny od wyburzenia, planowanego przez władze państwowe. Wyremontował kościół zniszczony w czasie działań wojennych. Podjął budowę nowego kościoła pw. św. Anny w Bytomiu. W 1959 roku został wybrany wicedziekanem dekanatu bytomskiego oraz duszpasterzem pracowników nauki Śląska Opolskiego. Następnie w 1967 roku został ustanowiony przewodniczącym Komisji do Spraw Liturgii i Muzyki Kościelnej. Był także członkiem Krajowej Komisji ds. Liturgii i Krajowej Komisji ds. Duszpasterstwa Ogólnego. W 1976 roku bp Franciszek Jop mianował go ojcem duchownym kapłanów diecezji opolskiej, a kolejny rządca bp Alfons Nossol powierzył mu w 1981 roku obowiązki administratora prosynodalnego, cenzora książek oraz członka Consilium Vigilantiae i konsultora diecezjalnego. W 1963 roku został uhonorowany tytułem radcy duchownego, a w 1972 roku papież Paweł VI odznaczył go godnością prałata.

Od 1956 roku do końca życia był pracownikiem KUL, gdzie utworzył Katedrę Liturgiki. Wraz z biskupem prof. M. Rechowiczem był inicjatorem i twórcą tzw. lubelskiej szkoły liturgiki. 3 maja 1970 Towarzystwo Przyjaciół KUL nadało mu tytuł członka założyciela. Uzyskana habilitacja w 1973 roku była pierwszą w Polsce pracą powstałą na temat liturgiki polskiej. Zapoczątkował m.in. inwentaryzację rękopisów liturgicznych. Był autorem lub współautorem 147 publikacji oraz promotorem 15 prac doktorskich nie licząc licencjackich i magisterskich z zakresu liturgiki, duszpasterstwa liturgiki oraz historii Kościoła. Pod jego kierunkiem prace doktorskie napisali: kard. S. Dziwisz oraz abp Damian Zimoń. Oprócz pracy naukowo-dydaktycznej na KUL, wykładał również od 1970 roku na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie, a na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu duszpasterstwo liturgiczne. Od 1976 roku prowadził wykłady z liturgiki w Wyższym Seminarium Duchownym Śląska Opolskiego w Nysie i Instytucie Pastoralnym w Opolu będącym zamiejscową filią KUL. 28 października 1982 w drodze na budowę kościoła pw. św. Anny uległ wypadkowi, a w wyniku odniesionych ran zmarł następnego dnia. Pogrzeb odbył się 2 listopada 1982. Ks. Wacław Schenk spoczął na cmentarzu przy ul. Powstańców Śląskich w Bytomiu.

Bibliografia

I. Celary, Profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i duszpasterz z Bytomia ks. Wacław Schenk, [w:] Studia Diecezji Radomskiej 2003, t. 5, s. 235-243; www.ggn.kuria.gliwice.pl; J. Pater, Schenk Wacław (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, pod. red. M. Patera, Katowice 1996, s. 365-367; Bytomski Słownik Biograficzny, red. J. Drabina, Bytom 2004, s. 227-229; M. Gajownik, J. Mandziuk, Schen Wacław (hasło), SPTK, t. 8, Warszawa 1995, s. 512-516.