Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Bytomiu

Kościół został wzniesiony w latach 1936-1937 staraniem proboszcza parafii Świętej Trójcy w Bytomiu, ks. prałata Augustyna Świerka.

Projektant kościoła, architekt Otto Linder ze Stuttgartu, konstrukcję kościoła oparł na wycinku kuli, uzyskawszy kształt czaszy, a na jej obwodzie umieścił prezbiterium. Budową kierował mistrz budowlany, F.E. Neumann z Bytomia. Kamień węgielny położono 20 czerwca 1936.

Budowla jest w stylu monumentalnego konstruktywizmu. Kościół nie jest orientowany. We wnętrzu zwracają uwagę białe, wysmukłe figury Apostołów. Wnętrze jest jasne, przestronne, oświetlone miodowym światłem witraży, na tle których kontrastują proste ołtarze z czarnego marmuru. Wieża o wysokości 46 m, w niej zakrystia. Kościół pierwotnie miał cztery dzwony, jeden najmniejszy ocalał z czasów wojny. Pod prezbiterium mieści się kaplica pw. św. Franciszka.

Kościół konsekrował 31 października 1937 kard. Adolf Bertram, a parafię erygowano 18 maja 1940, na terenach wydzielonych z bytomskich parafii: Świętej Trójcy. św. Barbary, św. Józefa.

Pierwszym duszpasterzem do 1945 roku był ks. Jan Kokoszka. W latach 1945-1948 parafię prowadzili jezuici. Na życzenie administratora apostolskiego, ks. Bolesława Kominka, 13 sierpnia 1948 opiekę nad parafią przejęli kapucyni. Pierwszym proboszczem z zakonu kapucynów został mianowany o. Kazimierz Niczyński. Dzięki jego staraniom, we wszystkich oknach kościoła zamontowano witraże, a artysta malarz z Krakowa, Adolf Hyła namalował dwa obrazy olejne: Bożego Miłosierdzia i Serca Matki Bożej.

Warto dodać, że w latach 80. i 90. XX wieku kościół słynął z działalności patriotyczno - solidarnościowej.
8 października 1984, na kilka dni przed męczeńską śmiercią, ks. Jerzy Popiełuszko, później beatyfikowany, odprawił w tym kościele Mszę św. i wygłosił kazanie.

Proboszczowie

Ks. Jan Kokoszka (1940-1946)
Ks. Felicjan Machajski SJ wikariusz (1946-1948)
O. Kazimierz Niczyński OFMCap (1948-1955)
O. Bogumił Marecki OFMCap (1955-1957)
O. Anastazy Barć OFMCap (1957-1964)
O. Achilles Mazurkiewicz OFMCap (1964-1967)
O. Anastazy Barć OFMCap (1967-1973)
O. Jeremiasz Truś OFMCap 1973-1979)
O. Euzebiusz Kawalla OFMCap (1979-1980)
O. Ryszard Śleboda OFMCap (1980-1982)
O. Konstanty Dryja OFMCap (1982-1982)
O. Henryk Masny OFMCap (1982-1988)
O. Bolesław Kanach OFMCap (1988-1989)
O. Ewaryst Kutrzuba OFMCap (1989-1993)
O. Bolesław Konopka OFMCap (1993-1999)
O. Jerzy Sylwestrzak OFMCap (1999-2005)
O. Stanisław Szlosek OFMCap (2005-2011)
br. Krzysztof Andryszkiewicz OFMCap (2011-2017)
br. Łukasz Kopeć OFMCap (2017-2023)
br. Krzysztof Juzba OFMCap (2023-nadal)

Bibliografia

Oprac. MC; A. Syska, T. Kiełkowski, Styl gotycki powstał: międzywojenna architektura w województwie śląskim, Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, Katowice 2015; J. Drabina (oprac., red.), Bytom powojenny 1945-2002 we wspomnieniach i na fotografiach, Towarzystwo Miłośników Bytomia, Bytom 2002; H. i Z. Łabęccy, Kościoły i kaplice Bytomia, Wydawnictwo Antiqua, Bytom 1992