Parafia Matki Bożej Różańcowej w Halembie

Z e-ncyklopedia

30 sierpnia 1886 właściciel obszarów dworskich w Halembie hrabia Hugo Henckel von Donnersmarck przekazał parcelę w centrum osady pod budowę kościoła. Parcela położna była przy głównej drodze prowadzącej z Kochłowic do Halemby. Projekt kościoła przygotował F. Müller, a zaakceptowała go rada parafialna. Wszystkie przygotowania poczynano podczas kulturkampfu, więc istniało wiele utrudnień prawnych nim rozpoczęto budowę. 12 marca 1889 urząd powiatowy w Katowicach zaakceptował wydzieloną przez hrabiego Hugo parcelę pod budowę kościoła. Po wielu staraniach budowniczego kościoła, proboszcza z Kochłowic, ks. Józefa Matysioka, wraz z gminą halembską, hrabią Hugo oraz aprobatą biskupa wrocławskiego Georga Koppa władze administracyjne Opola 16 maja 1889 wydały potrzebną zgodę na budowę kościoła w Halembie, nie zapewniły jednak żadnego wsparcia finansowego ze strony państwa. Wszyscy wierni razem z ks. Matysiokiem założyli fundację, w której gromadzili pieniądze potrzebne na budowę.

23 czerwca 1889 został poświęcony kamień węgielny, a do końca czerwca zostały położone fundamenty. Kościół wznosili pod kierownictwem F. Müllera wszyscy wierni, którzy mogli pracować, nawet kobiety i młodzież. Hrabia Hugo oraz gmina halembska udzielali różnego rodzaju pomocy przy budowie. Dzięki dobrej współpracy ludzi przed zimą zostały wzniesione mury kościoła i przykryte dachem. Podczas zimy ks. Matysiok zamówił drewniany ołtarz w firmie C. Buhla we Wrocławiu. Obraz Matki Bożej Różańcowej, mieszczący się obecnie w ołtarzu przedsoborowym, został namalowany przez J. Fahnrothowa. Projekt obrazu ks. Matysiok zaakceptował w czerwcu 1890 roku. Gotowy obraz został dostarczony do parafii w sierpniu 1890 roku. Witraże otaczające ołtarz zostały zamówione w firmie F. Kliem w Raciborzu. Jako temat witraży wybrano św. Annę, św. Józefa, jako świętych bardzo bliskich Maryi oraz obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa z kopalnią halembską w środkowej części witraża. Do września 1890 roku wykonano większość prac w środku kościoła, w tym posadzki i tynki oraz ustawiono ołtarz w kościele. 24 września wysłano 2 dzwony z odlewni R. Hoberga w Pawłowiczkach.

Kościół został poświęcony 19 września 1890. W uroczystym nabożeństwie wziął udział dziekan dekanatu bytomskiego ks. Jan Wiktor Hruby, który w zastępstwie biskupa Georga Koppa dokonał poświęcenia kościoła, a także odprawił pierwszą Mszę św. Od 1891 roku proboszcz starał się u biskupa Koppa o zgodę na udzielanie chrztu św. W 1892 roku biskup Kopp wydał pozytywną zgodę, do kościoła została dostarczona chrzcielnica z drewnianą neogotycką polichromowaną rzeźbą chrztu Chrystusa udzielanego przez św. Jana Chrzciciela. Z czasem do wnętrza kościoła, dzięki ofiarności parafian oraz pomocy parafii bielszowickiej, zaczęło przybywać wiele sprzętów, takich jak ławki, ambona, konfesjonały, okna itp. Rodzina Labrygów w 1892 roku zafundowała Drogę Krzyżową do kościoła oraz dwa boczne ołtarze. Ich hojność umożliwiła im za zgodą władz duchownych i świeckich pochówek w wewnętrznym murze kościoła. Dzisiaj w miejscu tego nagrobka stoi kaplica Miłosierdzia Bożego, a rodzinę upamiętnia epitafium zawieszone w kaplicy. W latach 1890-1892 zostały wyrzeźbione figury świętych: Barbary, Floriana, Antoniego, Jadwigi Śląskiej, Elżbiety z Janem Chrzcicielem i Zachariasza.

W pierwszej połowie lat 50. XIX wieku został przeprowadzony gruntowny remont kościoła. W latach 1950-52 artysta Denke wykonał na stropie kościoła 15 obrazów przedstawiających tajemnice różańca, wymieniono w tym czasie także główny ołtarz, wykonany przez Franciszka Masorza z Rybnika. Ołtarz poświęcono w 1953 roku. W 1965 roku wzniesiono empory (balkony wewnętrzne), przez co usunięto obrazy Drogi Krzyżowej. Dobudowano w tym czasie do kościoła dwie kaplice: Miłosierdzia Bożego oraz Krzyża Świętego, przez co została usunięta tradycyjna ambona oraz dwa boczne ołtarze. Do kościoła został zakupiony ołtarz posoborowy oraz pulpit.

Kościół posiada relikwie św. Franciszka i Hiacynty, dzieci z Fatimy. Relikwie zostały sprowadzone do kościoła przez Rodzinę Radia Maryja w 2009 roku. Ich uroczysty odbiór nastąpił 13 października 2009.

4 grudnia 2009 kościół otrzymał od prezydenta Lecha Kaczyńskiego kielich z wygrawerowanym napisem: Dar prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego dla parafii Matki Bożej Różańcowej w Halembie. Prezydent RP przysłał go przez Władysława Stasiaka (+ 2010 w katastrofie pod Smoleńskiem), szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego i Kancelarii Prezydenta RP., ponieważ sam z powodu choroby nie mógł przyjechać do kościoła na Mszę św. w święto św. Barbary. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej L. Kaczyński brał udział we Mszy św. w kościele Matki Bożej Różańcowej w Halembie po katastrofie w kopalni „Halemba” w 2006 roku.

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret dot. zmiany granicy parafii, RAA 1923, nr 5, s. 84; Halemba. Historia i teraźniejszość parafii Matki Boskiej Różańcowej 1907-1997, opr. A. Brzezina, Halemba 1997; E. Marszałek, A. Ratka, A. Steuer, Halemba 1997; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 139-140; F. Kasperczyk, Parafia Matki Boskiej Różańcowej w Halembie - dziesięcioletni plan pracy duszpasterskiej, mps Biblioteka WTL UŚ w Katowicach; H. Aleksa, Z dziejów parafii Matki Bożej Różańcowej w Halembie (1907-1980) Katowice 1982, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach; E. Marszałek, Kościół Matki Bożej Różańcowej w Halembie, "Z tej Ziemi. Śląski kalendarz katolicki na rok 2008", Katowice 2007, s. 190-198; A. Burda, Parafia z orkiestrą i klubem sportowym. Kościół pw. Matki Boskiej Różańcowej w Halembie, GN 2003, nr 43 (dodatek katowicki), s. 28; D. Głazek, Domus Celeberrima. Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 216; [1] (dostęp: 2.07.2020)

p • d • e
Organizacja Kościoła na Górnym Śląsku
Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_Matki_Bożej_Różańcowej_w_Halembie&oldid=93830”