Parafia św. Mikołaja w Raciborzu
Historia
Stara Wieś, gdzie znajduje się parafia św. Mikołaja jest najstarszą z obecnych dzielnic Raciborza. Została przyłączona do miasta 1 czerwca 1902. Przez ponad 900 lat funkcjonowała na tym terenie duża i bogata wieś, położona na krzyżujących się szlakach handlowych Bramy Morawskiej.
Pierwszy, drewniany katolicki kościół pw. św. Mikołaja istniał tutaj już w II połowie XII wieku, czyli na kilkadziesiąt lat przed powstaniem Raciborza. Pierwsza wzmianka o murowanym, gotyckim kościele pw. św. Mikołaja pochodzi z 1296 roku. Ten obiekt przetrwał ponad 600 lat. Jednak dynamiczny rozwój gospodarczy Raciborza w II połowie XIX wieku przyczynił się do znacznego wzrostu liczby mieszkańców. Dlatego w 1890 roku rada parafialna pod przewodnictwem proboszcza, ks. Wilhelma Strzybnego podjęła decyzję o budowie nowego, znacznie większego kościoła. Książę raciborski Wiktor II, jako patron kościoła, odmówił wówczas sfinansowania budowy. Następca ks. Strzybnego, ks. Ernest Bresler, także zwrócił się z prośbą do księcia o pieniądze na budowę. Tym razem bez trudu udało mu się otrzymać kwotę 53 tys. marek. Kolejne 118 tys. zebrano ze składek parafian. Aby ograniczyć koszt, plac budowy usytuowano na terenie parafialnym, na miejscu pierwotnego cmentarza.
Nowy kościół
Autorem projektu w stylu neogotyckim był śląski architekt Ludwik Schneider. Po dwóch latach budowy i zaledwie dzień po tym, gdy Stara Wieś została dzielnicą Raciborza, czyli 2 czerwca 1902, biskup wrocławski kard. Georg Kopp dokonał konsekracji nowego, trójnawowego kościoła św. Mikołaja. Kościół posiada doskonałą akustykę i może pomieścić ponad 2500 wiernych. Kardynał Kopp - korzystając z pomocy architekta Schneidera - rozpoczął konsekrację otwierając wielkimi kluczami główne wejście pod wieżą.
Wystrój
Wnętrze kościoła w dniu konsekracji było kompletnie wyposażone. Ołtarz główny, ołtarze mniejsze - Bożego Grobu i św. Franciszka - wraz z amboną wykonała firma "Mayer" z Monachium. Dwa boczne ołtarze - Serca Jezusowego i Matki Boskiej Różańcowej - wykonano w firmie "Ulrich" z Tyrolu. Na potrzeby nowego kościoła już w 1901 roku odlano 6 dzwonów w ludwisarni "Schilling" w Apoldzie z Turyngii. Potężne dębowe, 36 głosowe organy w stylu neogotyckim wykonała renomowana firma "Rieger" z Karniowa. Malowania wnętrza kościoła w piękne motywy roślinne i figuralne podjęła się firma "Richter" z Katowic. Do nowego kościoła przeniesiono także wielki krzyż z Chrystusem i ulokowano go w nawie bocznej, po prawej stronie. W czasie II wojny światowej na kościół spadła bomba. Wybuch był tak potężny, że z okien wyleciały witraże. Zostały także zniszczone filary kościoła, co przyczyniło się do zerwania się chóru wraz z organami. Po wojnie zostały one złożone z pozostałości oraz z elementów, które podarowali franciszkanie z Opola. Organy przeszły kapitalny remont w 1971 roku. Seria kolejnych remontów nastąpiła za czasów proboszcza ks. Franciszka Wańka. Niestety przy okazji mocno zubożało wyposażenie i wystrój kościoła - zlikwidowano piękne, rzeźbione balaski, zamurowano witraż za ołtarzem głównym, rozebrano neogotycką mensę ołtarzową, zamurowano wnęki w prezbiterium, w których znajdowały się postacie 12 apostołów. W 1973 roku w całym kościele zamalowano wszystkie polichromie, zdobienia roślinne i figuralne.
Proboszczowie
parafii św. Mikołaja w Raciborzu według kroniki parafialnej (spis sporządzony przez ks. proboszcza Reinholda Porwola)
- ks. Nikolaus (wspomniany w latach: 1296, 1299, 1315)
- ks. Gerlach (wspomniany w latach: 1339, 1343)
- ks. Peter Gotfryd (1343-1354)
- ks. Johannes (wspomniany w 1432r.)
- ks. Johann Cives (1444-1476)
- ks. Peter Chranowic (wspomniany w 1491r.)
- ks. Georg Kapinos (1537-1569)
- ks. Andreas Rieger (1569-1594)
- ks. Valentin Caulonius (1613-1624)
- ks. Georg Mattheides (1647-1649)
- ks. Johann Crocinus (1650-1666)
- ks. Lukas Slonia (1666-1683)
- ks. Simon Ottlik (1683-?)
- ks. Adam Czernek (?-1711)
- ks. Laurentius Klanzka (1711-1747)
- ks. Josef Colinet (1747-1749)
- ks. Anton Fulneczek (1750-1776)
- ks. Johann Tomiczek (1776-1795)
- ks. Andreas Weirich (1795-1801)
- ks. Anton Wilhem Jauernik (1802-1834)
- ks.Karl Poppek (1835-1857)
- ks. Wilhelm Strzybny (1858-1898)
- ks.Ernest Bresler (1898-1910)
- ks. Carl Ulitzka(1910-1945)
- ks. Maksymilian Poloczek (1945-1962)
- ks. Franciszek Waniek (1962-1978)
- ks. Reinhold Porwol (1978-2008)
- ks. Piotr Adamów (2008-2012)
- ks. Adrian Bombelek (2012-nadal)
Bibliografia
Stara Wieś Antiqua Villa Altendorf; Kronika parafii św. Mikołaja w Raciborzu i jej proboszczowie; red. ks. Konrad Glombik; Opole 2008.
|