Parafia św. Jadwigi w Zabrzu

Na skutek migracji dzielnica Zabrza, Poremba, była zamieszkiwana przez przeszło 5 tys. katolików po I wojnie światowej. Niezbędne stało się wybudowanie kościoła. Inicjatorem był ks. Józef Bennek, proboszcz parafii św. Franciszka w Zabrzu. 13 kwietnia 1926 ta parafia nabyła działkę od Groegera pod budowę nowego kościoła. Fundatorami byli: Kuria Biskupia we Wrocławiu, Państwowy Zespół Kopalń i Górnośląski Zakład Koksowniczy. Zdecydowano się na budowę kościoła drewnianego, z obawy przed konsekwencjami szkód górniczych. Prace rozpoczęto 16 maja 1928. Projektantem i kierownikiem budowy był Karl Kuttentodt. 8 lipca 1928 ks. J. Bennek wmurował kamień węgielny w krypcie pod prezbiterium, a 25 sierpnia 1929 dokonał benedykcji nowego kościoła. 23 lutego 1930 kościół zyskał status lokalii podległej parafii św. Franciszka. 30 sierpnia 1932 biskup sufragan Walenty Wojciech dokonał konsekracji kościoła. Dekretem kard. Adolfa Bertrama z 4 sierpnia 1937 lokalię podniesiono do rangi kuracji z dniem 1 października 1937. Po II wojnie światowej kuracja została uznana przez władze kościelne bez dekretu za samodzielną jednostkę - parafię św. Jadwigi w Zabrzu. Pierwszym proboszczem parafii był ks. Paweł Janik, który przybył do Zabrza w 1930 roku.

Kościół w stylu modernizmu z elementami ekspresjonizmu, jest budowlą o kształcie graniastosłupa o dwunastu bokach. Wokół niego wzniesiono cztery niewysokie, ośmioboczne wieże, zwieńczone miedzianymi hełmami. Wyposażenie kościoła pochodzi z lat 1930-1941. We wnętrzu umieszczono sześć ołtarzy. Ołtarz główny w postaci tryptyku wykonał Franz Schink, rzeźbiarz z Bytomia. Na belce tęczowej znajduje się Grupa Ukrzyżowania w postaci rzeźb. Zwracają uwagę dwie płaskorzeźby przedstawiające św. Jadwigę budującą kościół i rozdającą chleb ubogim. Posąg św. Jadwigi znajduje się także obok kościoła, z wyrytą w języku łacińskim prośbą o wstawiennictwo. W bocznych ołtarzach umieszczono figury Pana Jezusa i Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Nad tabernakulum znajdują się rzeźby aniołów adorujących Sanctissimum. Później zakupiono figury: św. Józefa, św. Barbary i Matki Boskiej Fatimskiej. W nawie bocznej znajduje się obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w formie tryptyku. Na ścianach płaskorzeźby Drogi Krzyżowej. Organy umieszczono w kościele w 1930 roku, sprowadzono je z Lutyni, pochodzą z 1883 roku. Ośmiogłosowy instrument zbudowali mistrzowie z Góry k. Poznania - firma Gebrüder Walter.

W latach powojennych kolejni proboszczowie pieczołowicie dbali o ten kościół. W 1946 roku ks. Teodor Kosytorz zlecił remont kościoła. Za urzędu ks. Emila Kałuskiego w 1952 roku wyremontowano dach, pomalowano kościół i odnowiono ołtarze. W 1977 roku ks. Stanisław Pielesz zabudował modrzewiowymi deskami elewację kościoła, zmieniając jednocześnie ich układ z poziomych na pionowe oraz uporządkował plac przed kościołem. Ks. Jerzy Pająk postarał się o kompleksową odnowę kościoła, malowanie, renowację i konserwację wszystkich ołtarzy, figur, obrazów, organów. Prace trwały w latach 1994-2001. Założono także 18 nowych witraży, obrazy Matki Bożej Nieustającej Pomocy i Jezusa Miłosiernego.

Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej woj. śląskiego. 8 czerwca 2008 został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych woj. śląskiego.

Bibliografia

Oprac. MC; Gość Niedzielny 42/2017 (gliwicki)