Nowe ruchy

Z e-ncyklopedia
Dzień Wspólnoty ruchu oazowego 2009

Pod koniec lat pięćdziesiątych ubiegłego stulecia w diecezji katowickiej rozpoczął swą działalność ks. Franciszek Blachnicki (1921-1987). W 1957 roku zorganizował on i prowadził społeczną inicjatywę przeciwalkoholową pod nazwą Krucjata Wstrzemięźliwości. W abstynencką działalność Krucjaty zaangażowanych było blisko tysiąc kapłanów katolickich i ponad 100 tys. świeckich. Ówczesne władze nie chciały tolerować tego typu działalności i 29 sierpnia 1960 roku Centrum Krucjaty w Katowicach zostało zlikwidowane. W marcu 1961 roku ks. Blachnicki został aresztowany pod zarzutem wydawania nielegalnych druków i „rozpowszechniania fałszywych wiadomości o rzekomym prześladowaniu Kościoła w Polsce” oraz skazany na 13 miesięcy więzienia z zawieszeniem na 3 lata. Po opuszczeniu aresztu ks. Blachnicki kontynuował studia teologiczne na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, a po Soborze Watykańskim II stał się jednym z czołowych przedstawicieli teologii pastoralnej w Polsce. Był twórcą Ruchu Światło-Życie, którego początkowe formy można już zauważyć we wczesnych latach pięćdziesiątych XX wieku, gdy ks. Blachnicki prowadził nowatorską – jak na ówczesne czasy – pracę duszpasterską z ministrantami.

Ks. Blachnicki podjął studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i z tą chwilą rozpoczął się nowy etap rekolekcji oazowych, w których uczestniczyli kapłani i świeccy (służba liturgiczna męska i żeńska, kościelni, katecheci), a wśród nich ks. Damian Zimoń w 1967 roku oraz ks. Henryk Bolczyk (moderator krajowy Ruchu w latach 1985-2001) w 1968 roku. Owocem rekolekcji kapłańskich były pierwsze, nieformalne dni wspólnoty kapłanów prowadzone przez ks. Blachnickiego w Katowicach i w Chorzowie. Na przełomie lipca i sierpnia 1971 roku w Krościenku ks. H. Bolczyk prowadził pierwszą Oazę Niepokalanej I stopnia dla diecezji katowickiej. Uczestniczki rekolekcji pochodziły z Katowic, Świętochłowic, Siemianowic, Tarnowskich Gór i Bielska-Białej. Nabór uczestników rekolekcji oazowych odbywał się za pośrednictwem młodzieży i kapłanów, którzy wcześniej znaleźli się na tego typu rekolekcjach. W rekolekcjach oazowych prowadzonych przez diecezję katowicką w 1972 roku wzięło udział około 200 osób. W pierwszym okresie działalności ruchu oazowego, biskup H. Bednorz nie ingerował w jego działalność, a raczej z pewna dozą rezerwy obserwował rozwój ruchu i jego usytuowanie w codziennym życiu parafialnym. W 1977 roku do formularza przed wizytacją biskupią nakazał wprowadzenie pytania dotyczącego ruchu. Tą decyzją nie tylko zaakceptował ruch, ale zalecił go również w duszpasterstwie zwyczajnym diecezji.

Od 1979 roku rozpoczął się nowy okres działalności Oaz. Do ruchu włączyła się nie tylko młodzież, ale także katechetki i nauczyciele. W Koniakowie w 1979 roku ks. Janusz Zimniak poprowadził oazę katechetek, a od 1980 zaczęto prowadzić rekolekcje dla nauczycieli. W latach 1982/1983 powstało Studium dla Animatorów, gdzie poprzez formację biblijną, liturgiczną i animatora wspólnoty przygotowuje się młodych ludzi do zadań animatora. Studium składa się z pięciu sesji w ciągu roku, prowadzonych w czterech miejscach diecezji (Katowice, Rybnik, Bielsko-Biała, Tarnowskie Góry). Prowadził je ks. H. Bolczyk.

W ciągu kilkudziesięciu lat ruch oazowy zgromadził w swych szeregach dziesiątki tysięcy katolików świeckich. Fenomen Ruchu Światło-Życie można tłumaczyć potrzebą zaspokojenia pragnień uczestnictwa i przeżywania swej wiary również w wymiarze wspólnotowym. W przeszłości były to bractwa i stowarzyszenia, w czasach najnowszych takim sposobem wspólnotowego przeżywania wiary stały się różnego rodzaju ruchy. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują ruchy charyzmatyczne. Posiadały one różny rodowód. Jedne były inspirowane ruchem pentekostalnym, istniejącym w łonie wspólnot protestanckich i miały swój początek na kontynencie amerykańskim, a drugie narodziły się na gruncie hiszpańskim. Obydwa kierunki silnie akcentowały obecność w życiu wierzących charyzmatów pochodzących od Ducha Świętego. Pojawił się również w diecezji katowickiej Ruch Focolari, mający charakter elitarny i skupiający głównie kapłanów. Z tradycyjnych stowarzyszeń pobożnych niezmiennie popularny jest nadal Żywy Różaniec, ale dochodzą nowe ruchy często inspirowane oddolnie i związane z zakonami lub odwołujące się do nurtów ogólnokościelnych, powstałych na gruncie europejskim.

Bibliografia

D. Bednarski, Bractwa pobożne, stowarzyszenia i ruchy kościelne w diecezji katowickiej (1945-1989), Katowice 2007, praca dr. mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach.


Cd. Caritas - powstanie i rozwój | Spis treści