Matloch Józef

Z e-ncyklopedia

Matloch (Matłoch) Józef SDS (1876-1939), imię zakonne Willibrord

Urodził się 5 lipca 1876 w Starej Wsi k. Raciborza w rodzinie Józefa i Joanny z d. Christala. W 1893 wstąpił w Tivoli do Towarzystwa Boskiego Zbawiciela (śluby 1896). Teologię studiował w Rzymie, tam też przyjął święcenia - prezbiterat 15 lipca 1900 w kościele św. Apolinarego z rąk abpa Józefa Ceppetelli wicegerensa Rzymu. Po święceniach pracował w zakonnych placówkach w Meranie (1900-05) i Rzymie (1905-06), po czym został wydalony z Towarzystwa. Wyjechał wówczas do Krakowa, gdzie kontynuował naukę, dopiero wówczas zdał maturę (1908), po czym studiował filozofię w Innsbrucku (1908-1911) i teologię w Monachium (1911-1914). W czasie I wojny światowej był we Francji kapelanem jeńców wojennych. Po powrocie na Śląsk pomagał duszpastersko w parafii św. Michała w Starej Wsi oraz w parafii św. Wojciecha w Poznaniu. Jego prośba o przyjęcie do archidiecezji poznańskiej (1920) nie została uwzględniona (chwalił się w niej znajomością 11 języków). W czasie plebiscytu powrócił na Śląsk, do Raciborza, gdzie pracował w redakcjach pism polskich: "Nowiny Raciborskie", "Gazeta Opolska, "Katolik" i niemieckich: "Weisser Adler", "Grenzzeitung", które wydawane były w duchu polskim. Pisał artykuły i publikował swoje wiersze. Naraził się władzom pruskim i w 1921 roku musiał uchodzić na teren Śląska przydzielonego Polsce. Zamieszkał w Rydułtowach. Po krótkim zatrudnieniu w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim, podjął pracę jako wikariusz lub nieformalny pomocnik w parafiach Rydułtowy, Radlin, Jedłownik, Chorzów, Kochłowice, Szopienice (1924-26?), Dąb, Chropaczów (1929), Lipiny Śląskie, Niedobczyce, Brenna, Rudzica i Lipowiec (gdzie był administratorem). Nigdzie nie zabawił dłużej z powodu licznych skarg na jego zachowanie, kilkukrotnie karany był suspensą lub upomnieniem (za prowadzenie sklepu spożywczego w Chorzowie, za rozbijanie stowarzyszeń katolickich, za niemoralne zachowanie). Od 1936 mieszkał jako emeryt w Załężu. W 1936 roku kuria katowicka próbowała unormować jego status kanoniczny – okazało się wówczas, że od wydalenia z zakonu nie był i nie mógł być inkardynowany do żadnej diecezji, ponieważ wciąż wiązały go śluby zakonne. Zmarł 26 kwietnia 1939 w szpitalu bonifratrów w Bogucicach. Pogrzeb odbył się w Załężu. Wspomnienie pośmiertne wygłosił ks. dziekan Józef Kubis.

Bibliografia

WD 1939, nr 6, s. 169; Nekrolog, WD 1939, nr 6-7, s. 221; Klerycy z ziem polskich, litewskich i pruskich święceni w Rzymie (XVI - pocz. XX w.), opr. S. Jujeczka na podstawie kwerendy rzymskiej wykonanej wspólnie z ks. Henrykiem Gerlicem, Wrocław 2018, s. 222, nr 799.