Kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Czechowicach-Dziedzicach

Parafia powstała po 1343 roku. Pierwszy raz była wzmiankowana w spisie świętopietrza, sporządzonego przez archidiakona opolskiego Mikołaja Wolffa w 1447 roku, jako jedna z 51 w archiprezbiteracie cieszyńskim. Wtedy na terenie Czechowic powstał pierwszy drewniany kościół z wolno stojącą wieżą. Były tam trzy ołtarze. Przy głównym, św. Anny, nie odprawiano mszy, bo nie był poświęcony. Używano ołtarza przenośnego. Podłoga była ceglana. W 1688 roku wyłożono ją deskami, a kościół oświetlały dwie lampy. Ściany były pokryte polichromią, dach gontowy, w wieżyczce mały dzwon. Na początku XVIII wieku kościołowi groziło zawalenie. W latach 1722-1729, dzięki staraniom ks. Walentego Martiusa i wsparciu finansowemu ówczesnego dziedzica, Franciszka Karola Kotulińskiego, postawiono nowy kościół, który stoi do dziś. Aż do zakończenia budowy, stary kościół stał wewnątrz murów nowego. W Izbie Regionalnej w Czechowicach-Dziedzicach przechowywane są modrzewiowe drzwi z tego pierwszego czechowickiego kościółka.

Murowany kościół jest orientowany. Zbudowany na planie krzyża łacińskiego, ma styl barokowy, wnętrze jednonawowe z barokową amboną, ołtarzami, cennymi rzeźbami i obrazami. Uwagę zwraca siedemnastowieczny obraz Pożegnanie Piotra i Pawła. Od zachodu nad kruchtą znajduje się wieża w rzucie kwadratu, z baniastym hełmem, gzyms pod nim poprowadzony półkoliście, a w nim znajduje się tarcza zegarowa. Nawa główna przecięta transeptem o krótkich ramionach, dalej jest prezbiterium, zamknięte trójbocznie. Dach dwuspadowy, ozdobiony sygnaturką. Nad portalem wejścia głównego jest umieszczony kartusz herbowy Kotulińskich, a na jednej ze ścian tablica Poległym obywatelom tutejszej parafii w wojnie światowej. Organy były mechaniczne, jednomanułowe, które zbudował Karl Kuttler z Opawy. Obecne organy zbudował Ginter Miklis z Zabrza. Był to najlepszy instrument organowy w Czechowicach. Podczas drugiej wojny światowej wieża kościoła i dach zostały zburzone. W 1942 roku Niemcy wywieźli dzwony i wszystkie chorągwie z polskimi napisami. Po wojnie kościół odbudowano. Jako ciekawostkę należy wspomnieć łuskę pocisku, który w czasie bombardowania w 1945 roku wyrwał sklepienie nad ołtarzem głównym. Łuskę wmurowano w zewnętrzną ścianę kościoła, w miejscu, gdzie uderzył pocisk. Mur, który otacza kościół pochodzi z 1768 roku. Znajdują się w nim stacje Drogi Krzyżowej. Kaplica pogrzebowa powstała w 1883 roku, probostwo i wikarówka zostały zbudowane przez ks. Jana Barabasza, proboszcza w latach 1907-1940. Wokół kościoła jest zabytkowy cmentarz, z kamiennymi nagrobkami, stoi także krzyż kamienny z 1888 roku, upamiętniający pielgrzymkę proboszcza ks. Franciszka Muzyczki do Rzymu. Na wysokim cokole stoi rzeźba św. Jana Nepomucena z okresu 1780-1790. Cmentarz parafialny z kostnicą z XVIII wieku znajduje się po przeciwnej stronie kościoła. Tam stoi stary, kamienny krzyż z 1894 roku.

Kościół św. Katarzyny jest najstarszym i najcenniejszym zabytkiem w Czechowicach-Dziedzicach.

Do 1992 roku parafia przynależała do diecezji katowickiej.

Bibliografia

J. Londzin, Kościoły drewniane na Śląsku Cieszyńskim, Cieszyn 1932; I. Panic, Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528), Starostwo Powiatowe w Cieszynie, Cieszyn 2010; Historia kościoła pw. św. Katarzyny w Czechowicach-Dziedzicach.