Kościół pw. św. Anny w Ustroniu Nierodzimiu

Z e-ncyklopedia

Nierodzim to dawna wieś na północ od Ustronia. Od 1 stycznia 1973 w granicach Ustronia. Pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z XV wieku. Od XVI wieku Nierodzim zamieszkiwali protestanci i katolicy. Kościół wznieśli ewangelicy w I połowie XVII wieku lub nawet w II połowie XVI wieku. Dokumenty nie zachowały się, gdyż spłonęły w pożarze Skoczowa w 1713 roku. Nierodzim był kościołem filialnym parafii skoczowskiej do 1962 roku, w którym to ustanowiono tu placówkę duszpasterską, a 29 stycznia 1978 podniesioną do rangi parafii. Protestantom został odebrany w 1654 roku. Później kościół podupadł, a wizytacje kościelne z XVIII wieku poświadczają, że kościół groził zawaleniem. Nowy, skromny kościół postawiono w 1769 roku. W tym też roku został poświęcony przez skoczowskiego proboszcza Józefa Nepomucena Walderę. Drewno dębowe na budowę kościoła ofiarował właściciel Hermanic, Antoni Goczałkowski.

Kościół ma konstrukcję zrębową, kryty gontem. Wieżę nadbudowano w 1938 roku, posiada cebulasty hełm, zwieńczony latarnią. Dopiero w 1789 roku, za patronatu księcia cieszyńskiego Alberta, zrobiono podłogę i ławki. Prezbiterium jest zwrócone ku zachodowi, zamknięte trójbocznie, od południa przylega zakrystia, od północy skarbczyk, nie wyodrębniają się z bryły kościoła. Nawa jest prostokątna, szersza od prezbiterium, kryta stropem. Nad prezbiterium i nawą dach dwuspadowy. Kościół był gruntownie remontowany w latach 1965-1966 i obito ściany gontem. Polichromia jest odnawiana współcześnie. Wyposażenie kościoła jest późnobarokowe z XVIII wieku i początku XIX wieku. W ołtarzu głównym, z rzeźbami Boga Ojca w glorii i świętych Józefa i Jakuba, zwraca uwagę obraz z 1704 roku św. Anny Samotrzeć z Maryją i Dzieciątkiem. Na obrazie napis: "Tento obraz darował na Chwalu Bożi i Swatey Anny Andris Lukas ze Skoczowa". Ambona jest rokokowa z XVIII wieku, z wyobrażeniami Wiary, Nadziei i Miłości na baldachimie. Cennym elementem kościoła jest obraz św. Krzysztofa, znajdujący się między oknami, po lewej stronie nawy. Chór muzyczny wsparty na dwóch słupach, z wybrzuszonym parapetem w części środkowej i prospektem organowym w stylu barokowym z XVIII wieku. Zawiera nowszy instrument z lat 30. XX wieku firmy Biernackiego. W kościele jest kamienna kropielnica z XIX wieku i stacje Drogi Krzyżowej z I połowy XIX wieku. Przy kościele znajduje się cmentarz, otoczony przez lipy.

Kościół uznano za zabytek w 1929 roku. Znajduje się on na Szlaku Architektury Drewnianej woj. śląskiego w pętli beskidzkiej.

Do 1992 roku parafia przynależała do diecezji katowickiej.

Bibliografia

M. Żerański, Śląsk Cieszyński. Od Bielska-Białej do Ostrawy, Pracownia na pastwiskach, Cieszyn 2012, s. 214; J. Londzin, Kościoły drewniane na Śląsku Cieszyńskim (z pośmiertnych zapisków Autora przejrzał, uzupełnił i do druku przygotował ks. R. Tomanek), Nakład i druk "Dziedzictwo bł. Jana Sarkandra", Cieszyn 1932, s. 207-208, 208-209, 212; W. Szewczyk, Wokół Beskidu Śląskiego - przewodnik turystyczny, Wyd. I, Wydawnictwo "Compas", Kraków 2012, s. 46