Juzek Hermenegild Józef

Juzek Józef Hermenegild (1885-1960), doktor teologii i dziekan

Urodził się 13 kwietnia 1885 w Bełsznicy. Był synem właściciela nieruchomości Jakuba Juzka i Marianny z domu Wysłucha pochodzącej z Gorzyc. Na chrzcie świętym udzielonym przez ks. Juliusza Sdralka w kościele pw. św. Marcina w Rogowie otrzymał na drugie imię Hermenegild. W dzieciństwie pracował na roli u boku ojca i pobierał nauki w szkole elementarnej w Bełsznicy i Gorzycach. Następnie uczęszczał do gimnazjum w Raciborzu oraz gimnazjum w Mysłowicach. Studia podjął na Wydziale Teologii Katolickiej Uniwersytetu Wrocławskiego z myślą o kapłaństwie. Następnie przez rok przebywał we wrocławskim Książęco-Biskupim Alumnacie. Tam z rąk kardynała Georga Koppa przyjmował kolejno: 18 grudnia 1909 tonsurę i cztery święcenia niższe, 17 marca 1910 subdiakonat, 19 marca 1910 diakonat. Święcenia kapłańskie przyjął w kościele pw. Świętego Krzyża i Świętego Bartłomieja na Ostrowie Tumskim 20 czerwca 1910.

Pracę duszpasterską podjął od września 1910 roku w charakterze wikarego w parafii Świętej Barbary w Królewskiej Hucie (później Chorzów), a rok później, jako samodzielny kapelan w Kostowie. W czerwcu 1912 roku na Wydziale Teologii Katolickiej we Wrocławiu przedstawił swoją pracę doktorską na temat św. Jana Chryzostoma. Obrona pracy odbyła się w listopadzie tego samego roku. Od 1915 roku był administratorem lokalii Podwyższenia Krzyża Świętego w Ciecierzynie. Opiekował się tam kaplicą dworską. Następnie rozpoczął pracę misyjną na terenie Książęco-Biskupiej Delegatury Brandenburgii i Pomorza. Tam w 1918 roku został proboszczem w misyjnej parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Święciechowie i opiekował się kościołem parafialnym, a także kaplicą, szkołą z internatem oraz ośrodkiem wychowawczym. Następnie w 1928 roku został wezwany do Berlina, gdzie pracował jako kapelan w Szpitalu Świętej Jadwigi codziennie wizytując chorych. W 1931 roku ks. Józef Juzek został przeniesiony do Szczecina, gdzie spędził dziesięć lat oddając się pracy duszpasterskiej, jako proboszcz w parafii Jana Chrzciciela. Od 19 czerwca 1931 pełnił urząd dziekana dekanatu Szczecińskiego. W latach 30. XX wieku był represjonowany przez władzę, za sprzeciwianie się hitlerowskim przepisom. Wbrew zakazom zezwolił na katechizację i Msze w języku polskim oraz odmawiał wywieszenia na kościele flagi ze swastyką. Nazistom zawinił również spowiadając polskich robotników przymusowych. Gdy jego dalszy pobyt w Szczecinie stał się dla niego zagrożeniem, za zgodą biskupa w 1942 roku odszedł do Berlina. W ten sposób po raz kolejny znalazł się w Szpitalu Świętej Jadwigi. Od września 1942 roku został w Berlinie proboszczem w parafii Świętej Marii Magdaleny. W czasie wojny starał się pomóc parafianom złagodzić skutki bombardowań. Później, gdy znalazł się na terenie radzieckiej strefy okupacyjnej, a następnie Niemieckiej Republiki Demokratycznej walczył o katolickie wychowanie dzieci w dobie komunizmu. Pomimo blokad miasta i oporu władz w 1946 roku udało mu się otworzyć przedszkole parafialne. W latach 50. rozwinął też swoją działalność pisarską. W 1953 roku otrzymał od biskupa berlińskiego Wilhelma Weskamma tytuł radcy duchownego. Pod koniec życia zmagał się z ciężką chorobą żołądka. Zmarł 2 września 1960 w Berlinie. Tam został pochowany na cmentarzy św. Piusa X i św. Jadwigi.

Bibliografia

Olszar Henryk, Z człowiekiem w rodzinie… Historie pisane w gminie Gorzyce, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2019, s. 25-61.