Grzegorz IX

Z e-ncyklopedia

Grzegorz IX (1160/1170-1241), papież

Ugolino de Segni urodził się w Anagni. W okresie studiów był jednym z najlepszych uczniów, gdyż studiował teologię w Paryżu i Bolonii. Był krewnym Innocentego III, za sprawą którego pozostawał na urzędach: kardynała-biskupa, archiprezbitera Bazyliki Świętego Piotra i ambasadora w Niemczech. Na Stolicę Piotrową został wybrany w 1227 roku spośród trzech kandydatów. Angażował się w życie zakonów żebraczych. Dominikanom powierzył działalność misyjną na Rusi; dla franciszkanów opracował zbiór modlitw. Był zwolennikiem wypraw krzyżowych - z tego powodu walczył z Fryderykiem II, o wypełnienie ślubowanej wyprawy krzyżowej. Cesarz zwlekał z podjęciem ślubowanej krucjaty, co sprawiło, że Grzegorz IX ekskomunikował go. Po dziewięciu latach polemiki, obie strony doszły do pokoju, który przyniósł obustronne korzyści. Fryderyk II pomógł papieżowi w ucieczce z Rzymu przed atakiem mieszkańców; z kolei papież, pośredniczył w kontaktach między cesarzem a miastami lombardzkimi. Najważniejszym tekstem jego autorstwa, jest bulla Excomunicamus et anathematisamus, która zatwierdzała zwyczaj bezlitosnej śmierci wobec heretyków, wyłączając przy tym prawo pochówku. Istotnym tekstem, który wyraża jego szacunek do swych poprzedników, jest wydane przez niego pięciotomowe rozporządzenie prawne Decretalia, zawierające zbiór prawa kościelnego. Jego osobę określa się mianem energicznej, władczej, upartej, a jednocześnie głęboko religijnej. Zmarł 22 sierpnia 1241 w Rzymie. Pochowano go w Watykanie.

Bibliografia

T. Bach, Grzegorz IX, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 6, Lublin 1993, kol. 338-339; R. Monge, Leksykon papieży, Kraków 2008, s. 358; J.N.D. Kelly, Encyklopedia papieży, Warszawa 2006, s. 265-267.