Geranus Jakub

Z e-ncyklopedia

Geranus Jakub SJ (1558-1630)

Urodził się w 1558 roku w Gliwicach. 4 lipca 1575 wstąpił do zakonu jezuitów. Był pierwszym górnośląskim jezuitą. W 1579 roku uczył retorów. W l. 1580-1584 studiował teologię w Pradze. W 1584 roku był strażnikiem tamtejszego konwiktu (decurio convictorum) i kaznodzieją czeskim (concionator boëmus). Nastepnie, przez pięć lat był regensem tamtejszego konwiktu.

W l. 1593-1601 był rektorem kolegium w Krumlovie. Tam bronił praw kolegium przeciw protestanckim panom z rodu Rosenberg na Krumlovie. Następnie przeszedł do Pragi jako rektor kolegium św. Klemensa. W l. 1601-1606 był rektorem Akademii SJ w Ołomuńcu. Jerzy Popel Lobkowitz, fundator kolegium w Krumlovie, siedział z rozkazu cesarza jako więzień już 12 rok w twierdzy w Grazu. Geranus w 1603 roku napisał rektorowi kolegium w Grazu, który sprawował duszpasterstwo więzienne, że powinien Lobkowitza przekonać, aby zrzekł się drogi prawnej i przez cierpliwość i pokorę łaskę cesarza sobie zaskarbił. List ten opatrzony pewnymi spostrzeżeniami został wykorzystany w jego apologii przeciw cesarzowi, która ukazała się w 1607 roku drukiem. Z tego powodu przeciw Geranusowi toczyło się postępowanie przed Sądem Apelacyjnym w Pradze. Został on ostatecznie uniewinniony, lecz przez cały czas postępowania przebywał w areszcie domowym.

W l. 1610-1616 Geranus był ponownie rektorem Klementinum. Później został superiorem w Holeszowie, a w 1620 roku ponownie rektorem w Krumlovie i w 1625 roku w Ołomuńcu. Chętnie wędrował, ojcowie spotykali go z laską w jednej ręce i różańcem w drugiej. 29 lipca 1630 podczas mszy, gdy czyścił kielich dostał ataku apopleksji. Geranusa zalicza się do najbradziej zasłużonych jezuitów prowincji czeskiej w czasie walk religijnych .

Bibliografia

R. Cop, Stosunki wyznaniowe w archiprezbiteracie gliwickim w XVII wieku, Katowice 2008, pr. mgr Biblioteka WTL.