Gaerth Karl

Z e-ncyklopedia

Gaerth Karl Alois (1789-1855), kanonik

Urodził się 16 lipca 1789 w Głubczycach. Tam też ukończył gimnazjum. Święcenia kapłańskie przyjął 23 maja 1812. Jego pierwszą placówką duszpasterską był wikariat w Grobnikach, gdzie opracował historię joannitów grobnickich. W latach 1835-1844 pełnił funkcję proboszcza parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu, po odejściu z probostwa ks. Anastazego Sedlaga (1823-1834) na biskupstwo chełmińskie. Urząd proboszcza tej parafii objął 13 kwietnia 1835. Pruskie Ministerstwo Wyznań i Oświaty mianowało go w marcu 1837 roku radcą szkolnym rejencji opolskiej. 14 maja 1841 rozpoczął budowę szkoły (niezachowana). W latach 1842/1843 z jego inicjatywy przebudowano zachodni chór kościoła i wyposażono go w organy, które wykonał mistrz Maaß z Bauerwitz (Baborów). W 1843 roku podjął wysiłki mające na celu przebudowę „zniszczonych zabudowań“ dawnego klasztoru dominikańskiego i uruchomienie w nim szpitala św. Wojciecha „na Górce" (dziś Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego). W 1851 roku już jako kanonik wrocławski aktem fundacyjnym Gärth przeznaczył budynek, kupiony najpierw na jego nazwisko, na nowy szpital św. Wojciecha, który wkrótce przejął opiekę nad chorymi. W roku 1852 budynek wraz z gruntem przeszedł pod nadzór biskupa wrocławskiego. Po nominacji 31 marca 1844 na kanonika katedralnego przeniósł się do Wrocławia. W kapitule pełnił godność scholastyka, generalnego prokuratora Kapituły, był radcą duchownym wikariatu generalnego, kuratorem sióstr elżbietanek we Wrocławiu. Zmarł 26 września 1855 we Wrocławiu. Spoczął na cmentarzu komunalnym w Opolu.

Bibliografia

W. Kaczorowski, Karl Alois Gaerth – Założyciel szpitala św. Wojciecha w Opolu, „Śląsk Opolski” 2000, nr 3 (40); tenże, Wczoraj rządził tu kanonik, dziś rektor. Początki szpitala w klasztorze „na Górce”, Kronika Uniwersytecka. Wydarzenia-Wiadomości-Sylwetki, Opole 23 II 2018/4 II 2019; Łukasz Kuś (oprac.), Niemcy górnośląscy: leksykon biograficzny, Gliwice-Opole 2004.