Gürtler Stefan

Gürtler Stefan (1928-1946)

Urodził się 18 grudnia 1920 w Rudzie, w rodzinie Szymona i Zofii z d. Migura. Miał sześcioro rodzeństwa: Amalia (ur. 1912), Agnieszka (1914), Joachim (1918), Jadwiga (1923), Józef (1925), Bronisława (1928). Rodzina była zaangażowana w ruchu patriotycznym. Ojciec Szymon brał udział w trzech powstaniach, był pracownikiem Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu, w trzecim powstaniu przeszedł szlak od Rudy przez Zabrze, Zaborze, do Orzegowa. W maju 1921 roku otrzymał „Śląską Wstęgę Waleczności i Odwagi", a w 1932 roku - Medal Niepodległości. Zofia była członkinią Towarzystwa Śpiewu „Dzwon" w Rudzie oraz Towarzystwa Matek Polek, które przerodziło się w konspiracyjną organizację „Pomoc dla Żołnierza Polskiego". Była także członkinią POW w Rudzie odznaczoną Śląskim Krzyżem Powstańczym.

W czasie okupacji prawie cała rodzina udzielała się w konspiracji. Joachim Gürtler za udział w nielegalnej pomocy dobroczynnej został skazany na śmierć, wyrok przez ścięcie wykonano w katowickim więzieniu przy ul. Mikołowskiej. Ojciec Szymon zginął w obozie koncentracyjnym. Stefan brał udział wraz z bratem Joachimem w działalności podziemnej. Został skazany na 2,5 roku więzienia. Zwolniony wcześniej, ponownie wrócił do konspiracji. Po zakończeniu okupacji Stefan Gürtler „Tse" nie złożył broni. Był jednym z założycieli Konspiracyjnego Wojska Polskiego na Śląsku. Działali pod kryptonimem „Klimczok" i dowództwem „Erga" - Gerharda Szczurka. Stefan Gürtler był jego adiutantem i łącznikiem z dowódcami grup leśnych. Zajmował się też werbowaniem nowych członków do organizacji, rozklejał ulotki. W 1946 roku bezpieka rozbiła organizację, przechwytując broń, amunicję i dokumenty. Stefan Gürtler został aresztowany 11 czerwca 1946, a następnie trafił przed Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach z oskarżeniem o przynależność do nielegalnej organizacji mającej na celu obalenie siłą demokratycznego ustroju przez „propagandę, terror i dywersję". Publiczny proces w kinie „Zorza”, pod przewodnictwem sędziego mjra Mieczysława Janickiego, zakończył się skazaniem go 17 października 1946 na karę śmierci. Został rozstrzelany w katowickim więzieniu przy ul. Mikołowskiej 28 grudnia 1946, gdzie Niemcy zgilotynowali jego brata Joachima. Został pochowany na cmentarzu panewnickim w Ligocie.

Bibliografia

T. Semik, Anioł zgubił Gurtlerów, "Dziennik Zachodni" 30 XI 2012, s. 21; Kwestionariusz nr: Ka/WSR/0066, IPN Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Katowicach.