Durczok Sylwester

Z e-ncyklopedia

Durczok Sylwester (1912-1975), proboszcz parafii św. Antoniego w Rybniku

Durczok Sylwester.jpg

Urodził się 31 grudnia 1912 w Skrzyszowie. Uczył się w gimnazjum w Żorach oraz w Pszczynie, gdzie w 1931 roku zdał egzamin dojrzałości. W tym czasie należał do Sodalicji Mariańskiej uczniów. Po maturze wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 28 czerwca 1936 z rąk bpa S. Adamskiego.

Po święceniach duszpasterzował jako wikariusz w parafii NSPJ w Koszęcinie oraz św. Pawła w Nowym Bytomiu, gdzie w czerwcu 1938 roku został mianowany ponadto kapelanem męskiego i żeńskiego hufca harcerskiego. Od marca 1939 roku był wikariuszem w parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Brzezince. Podczas okupacji hitlerowskiej, od 1943 roku, oprócz obowiązków duszpasterskich w Brzezince pełnił także funkcję wikariusza-substytuta w parafii św. Józefa w Krasowach.

Po zakończeniu wojny był katechetą w Miejskim Liceum i Gimnazjum Żeńskim w Chorzowie. Za swoją nieustępliwą postawę antykomunistyczną na żądanie władz został zwolniony ze stanowiska katechety. Od stycznia do marca 1949 roku był tymczasowym administratorem w parafii św. Jerzego w Goczałkowicach Zdroju. W marcu 1949 roku został mianowany referentem Kurii Diecezjalnej oraz pomocniczym wikariuszem w parafii Chrystusa Króla w Katowicach. W listopadzie 1952 roku bp Adamski, tuż przed swoim wysiedleniem z diecezji, mianował ks. Durczoka radcą Rady Administracyjnej Diecezji Katowickiej. Po wysiedleniu biskupów katowickich z diecezji został zwolniony z pełnionych funkcji w kurii i przeniesiony na stanowisko wikariusza parafii Imienia NMP i św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich. Obawiając się jego kazań buntujących pielgrzymów odwiedzających bazylikę i kalwarię piekarską, władze administracyjne zażądały jego przeniesienia.

W latach 1953-1954 był administratorem w parafii NSPJ w Bronowie (obecnie diecezja bielsko-żywiecka) z pisemnym zakazem opuszczania granic diecezji katowickiej. Był absolutnie lojalny wobec wypędzonych biskupów, co zaowocowało jego stałymi kontaktami z Prymasem S. Wyszyńskim, a po jego aresztowaniu z bpem B. Dąbrowskim pośredniczącym w kontaktach między wygnanymi biskupami a Episkopatem. Obok ks. R. Raka, W. Wrzoła, J. Gawora uczestniczył w spotkaniach w klasztorze Sióstr de Notre Dame w Bielsku-Białej, na które przyjeżdżał bp B. Dąbrowski.

Na podstawie donosów został znów przeniesiony i w latach 1954-1957 pełnił funkcję administratora w parafii św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach Śląskich. 16 stycznia 1957 bp Adamski mianował go administratorem w parafii św. Antoniego w Rybniku. Po erygowaniu parafii, 28 maja 1957, został jej pierwszym proboszczem, a od 20 sierpnia tego samego roku dziekanem dekanatu rybnickiego. Był członkiem Rady Kapłańskiej Diecezji Katowickiej, a w uznaniu zasług został uhonorowany tytułem radcy duchownego oraz, 16 stycznia 1972, godnością prałata Jego Świątobliwości. Zmarł 13 czerwca 1975 w szpitalu w Rybniku.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Sylwestra Durczoka; Schematyzm 1938-1977; Krętosz, Przeszłość Bronowa i parafii oraz jej duchowa spuścizna, Czechowice-Dziedzice 1999-2000, s. 62; E. Nalepa, Zmarli kapłani t. 2, s. 196-197; Myszor, Historia diecezji, s. 410 i nn.; Tenże, Represje wobec duchowieństwa, s. 41; Grajewski, Wygnanie, s. 154 i nn.; S. Puchała, Duszpasterstwo akademickie w diecezji katowickiej w latach 1947-1992, s. 58, 99; Skworc, Budownictwo kościołów, s. 13, 201; J. Żurek, Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 171 i nn.; Ł. Marek, „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956-1970, Katowice 2009, s. 212, 219; L. Musiolik, Rybniczanie. Słownik biograficzny, Rybnik 2000, s. 43.