Dudek Paweł

Dudek Paweł (1878-1964), proboszcz parafii św. Anny w Janowie

Urodził się 9 lutego 1878 w Kolonii Renerowskiej w powiecie rybnickim. Był synem mistrza zduńskiego Andrzeja i Magdaleny z d. Gorus. Do szkoły ludowej uczęszczał w Rudach. Następnie uczył się w szkole prywatnej księcia raciborskiego. W latach 1891-1901 był uczniem gimnazjum w Gliwicach, Koźlu i Paczkowie, gdzie w październiku 1901 roku zdał egzamin dojrzałości. Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1905 we Wrocławiu z rąk kard. G. Koppa.

Jako wikariusz duszpasterzował w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłowicach. Po śmierci miejscowego proboszcza (czerwiec 1909) został mianowany administratorem tej parafii. Ustanowiony lokalistą, a następnie proboszczem (od 9 grudnia 1912) w parafii św. Anny w Janowie k. Katowic. Z okazji poświęcenia, wybudowanego przez niego nowego kościoła w Janowie, w 1927 roku otrzymał nominację na radcę duchownego. Należał także do grona proboszczów konsultorów zarówno w Administracji Apostolskiej, jak i w diecezji katowickiej.

W marcu 1933 roku został mianowany generalnym prezesem Związku Katolickiej Młodzieży Niemieckiej Diecezji Katowickiej. W Janowie ks. Dudek organizował rekolekcje dla bezrobotnych, sponsorowane przez miejscowych rzemieślników. 14 września 1937 założył parafialny oddział Akcji Katolickiej oraz rozpoczął wydawanie dwujęzycznych Wiadomości Parafialnych (Parochialblatt w latach 1934-1939). W listopadzie 1940 roku został mianowany kanonikiem honorowym Kapituły Katedralnej w Katowicach.

Po deportacji bpów katowickich, 28 lutego 1941 otrzymał delegację do sprawowania sakramentu bierzmowania. Fakt ten nie podobał się grupie duchownych, gdyż miał opinię sympatii proniemieckich. Z drugiej strony skutecznie bronił swoich parafian przed zakusami gestapo i NSDAP. Po zakończeniu II wojny światowej w maju 1945 roku opolskie władze komunistyczne nakazały mu opuścić parafię. Po wydaleniu z Janowa przez półtora roku przebywał u siostry w Zabrzu. W grudniu 1946 roku znalazł się w Zgorzelcu. Następnie przebywał w Turyngii, w diecezji Fulda i Hildesheim. Potem objął duszpasterstwo w małym szpitalu w Gross Reken w diecezji Münster. Przez dwanaście lat służył chorym i siostrom zakonnym oraz pomagał w duszpasterstwie w sąsiednich miejscowościach. Pod koniec życia poważnie chorował. Zmarł 26 lutego 1964 w Gross Reken i tam został pochowany.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Pawła Dudka; PAA 1924, s. 21; Schematyzm (1927-1970); Nekrolog, GN 1965, nr 44, s. 261; Myszor, Historia diecezji, s. 111 i nn.; Myszor, Stosunki Kościół, s. 57, 189; Olszar, Duchowieństwo, s. 208, 442, 495, 606; Tenże, To nie prowincjonalny ksiądz. Ks. Paweł Dudek i jego dzieło, Katowice 2010; WD 1927, nr 10, s. 67; 1964, nr 3-4, s. 49; Krzyżanowski, Kościół katolicki wobec mniejszości niemieckiej, s. 54, 141; Macała, Duszpasterstwo a narodowość wiernych, s. 56, 61, 126; J. Tofilska, Katowice Nikiszowiec, Katowice 2007, s. 139-140; J. Żurek, Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 216.