Cyran Emil

Z e-ncyklopedia

Cyran Emil (1886-1966), lekarz, członek komitetu budowy katedry w Katowicach

Urodził się 20 października 1886 w Bogunicach k. Raciborza. Po skończeniu gimnazjum w Głubczycach odbył studia medyczne we Wrocławiu, gdzie uzyskał dyplom lekarza (1914). Pierwsze dwa lata I wojny światowej spędził w armii niemieckiej na froncie zachodnim, potem był asystentem w uniwersyteckiej klinice neurologiczno-psychiatrycznej we Wrocławiu (1916-1918), gdzie prowadził akcję uchylania Polaków od służby w wojsku niemieckim. W 1917 roku należał do współorganizatorów Towarzystwa Oświaty na Śląsku im. św. Jacka. W 1918 roku osiadł w Bytomiu i organizował konspiracyjne kursy sanitarne. W latach 1919-1921 był organizatorem PCK na Górnym Śląsku i kierował jego pracą w zakresie opieki społecznej i sanitariatu powstań śląskich. Od 1922 roku był dyrektorem Śląskiego Zakładu Psychiatrycznego (po 1945 roku Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychiczne Chorych) w Lublińcu. W okresie międzywojennym brał czynny udział w życiu społecznym i zawodowym. Był członkiem Sekcji propagandowo-finansowej przy Komitecie Budowy Katedry Chrystusa Króla w Katowicach. W 1939 roku Gestapo poszukiwało go listem gończym. Wojnę spędził w obozach jenieckich w Rumunii i w Niemczech. Po wyzwoleniu wrócił do kraju i organizował lecznictwo psychiatryczne w województwie śląsko-dąbrowskim i kieleckim. Zmarł 12 sierpnia 1966. W 1970 roku, dla uczczenia jego pamięci, Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lublińcu otrzymał imię dra Emila Cyrana.

Bibliografia

A. Tokarska, Emil Cyran – lekarz i społecznik, [w:] "Szkice Lublinieckie". Lubliniec 1992, T. 3, s. 104-107; B. Snoch, Górnośląski leksykon biograficzny, Katowice 1997, s. 39; Sprawozdanie o dotychczasowej budowie katedry i innych gmachów diecezjalnych od początku oż do 31 grudnia 1930, Katowice, 1931, s. 4.