Ciemnica

Z e-ncyklopedia
Katedra Chrystusa Króla w Katowicach, 2010

Ciemnica – ciemne więzienie. W liturgii Kościoła katolickiego oznacza specjalną kaplicę lub ołtarz, odpowiednio przygotowany dla przechowywania Najświętszego Sakramentu od zakończenia liturgii Wieczerzy Pańskiej aż do liturgii Wielkiego Piątku. W swoim znaczeniu symbolicznym nawiązuje do uwięzienia Pana Jezusa. Jego początków należy szukać w VIII wieku, kiedy to chleb Eucharystyczny konsekrowany w Wielki Czwartek zawijano w dwa kawałki płótna i składano na ołtarzu. Od IX wieku budowano specjalny ołtarz, na którym palono sześć świec aż do zakończenia Ciemnej Jutrzni Wielkiego Piątku. Kongregacja Obrzędów w 1896 roku orzekła, że ołtarz ten można uważać zarówno za symbol grobu Chrystusa Pana, jak i ustanowienia Eucharystii.

W Polsce ciemnicę odróżniano od Bożego Grobu. Przeniesienie Najświętszego Sakramentu do ciemnicy było zaś symbolem drogi Pana Jezusa do Ogrójca, a czas adoracji przeznaczony był na rozważanie męki Chrystusa od agonii w Ogrójcu przez pojmanie, uwięzienie aż po sąd przed Piłatem.

Bibliografia

Za: Z. Wit, Sztuka w Triduum: ciemnica, grób, paschał, www.kkbids.episkopat.pl/anamnesis/25/9.htm [ścieżka dostępu 1 IV 2010].