Chełkowski August

Z e-ncyklopedia

Chełkowski August (1927-1999)

Urodził się 27 lutego 1927 w Telkwicach w rodzinie Franciszka Chełkowskiego i Emilii z Mieczkowskich. Przez babkę był spokrewniony z rodziną Donimirskich, polskich działaczy narodowych w Prusach Wschodnich. Maturę zdał w I Liceum Ogólnokształcącym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Następnie ukończył studia na kierunku fizyki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, uzyskując tytuł zawodowy magistra w 1952 roku, następnie stopnie naukowe doktora (1959) i doktora habilitowanego (1963).

W 1973 roku na Uniwersytecie Śląskim został profesorem nadzwyczajnym, od 1990 roku był profesorem zwyczajnym fizyki. Specjalizował się w fizyce ciała stałego. Był autorem prac naukowych z zakresu fizyki dielektryków i fizyki metali. Wykładał na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w latach 1956-1967, filii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katowicach w latach 1967-1968 oraz od 1968 roku na Uniwersytecie Śląskim. Pełnił funkcję rektora UŚ od 1 września 1981 do 16 stycznia 1982; był jedynym rektorem wyższej szkoły internowanym w czasie stanu wojennego (przez siedem dni).

Zasiadał w Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego w latach 1982-1985, należał do Europejskiego Towarzystwa Fizycznego. W 1980 roku wstąpił do NSZZ "Solidarność", w drugiej połowie lat 90. działał w Akcji Wyborczej Solidarność i Ruchu Społecznym AWS. Od 1989 roku do śmierci przez cztery kadencje reprezentował w Senacie województwo katowickie, w II kadencji był marszałkiem Senatu (1991-1993). W 1998 roku został laureatem Nagrody Lux ex Silesia. Był autorem monografii Fizyka dielektryków. Zmarł 31 października 1999 w Warszawie.

Bibliografia

Lux ex Silesia-Światło ze Śląska 1994-2003, red. M. Spyra, Katowice 2003, s. 45-51.