Bujara Jan

Bujara Jan (1877-1939)

Urodził się 22 grudnia 1877 w Wielowsi w powiecie gliwickim w rodzinie rolniczej Pawła i Julii z d. Glogas. Po ukończeniu szkoły elementarnej uczęszczał do gimnazjum w Strzelcach Opolskich. Po otrzymaniu 17 marca 1900 świadectwa dojrzałości, rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Tutaj należał do Kółka Polskiego przy konwikcie biskupim. 23 czerwca 1905 przyjął święcenia kapłańskie. Pierwszą posadę wikariuszowską otrzymał w Korfantowie u boku ks. Walentego Wojciecha, późniejszego sufragana wrocławskiego. Po dwóch latach został skierowany na zastępstwo za chorego ks. Bieloka w Bieruniu Starym, a następnie przez kolejne siedem był wikarym w ówczesnej kuracji śś. Piotra i Pawła w Katowicach.

14 grudnia 1914 został mianowany pierwszym kuratusem przy nowym kościele pw. św. Antoniego w Siemianowicach. Kościół powstał po adaptacji do celów liturgicznych hali targowej, z czasem stając się jednym z piękniejszych w okolicy. Ks. Bujara w parafii liczącej 15 tys. wiernych pracował w bardzo trudnych warunkach. Nie było tutaj plebanii, cmentarza, czy też organów w kościele. Ponadto w parafii składającej się z wiernych zarówno pochodzenia polskiego, jak i niemieckiego musiał głosić homilie w obydwu językach.

1 maja 1919 ks. Bujara został skierowany do Leszczyn. W tym czasie przeżył załamanie psychiczne i do końca życia zmagał się już z chorobą alkoholową. Stąd też często przebywał w różnych zakładach leczniczych. Po kuracji w Tarnowskich Górach u oo. kamilianów został skierowany do pomocy proboszczowi w Sośnicowicach. Tam jednak nie został przyjęty. Dlatego został umieszczony w zakładzie w Prudniku, skąd na własną prośbę w kwietniu 1923 roku przeszedł do pracy w duszpasterstwie w utworzonej Administracji Apostolskiej w Katowicach. Przez dwa lata pomagał w parafii w Hajdukach, następnie wykładał w Małym Seminarium Duchownym Ojców Oblatów w Lublińcu, a po jakimś czasie duszpasterzowania w Józefowcu i Wełnowcu, został katechetą w Państwowej Szkole Handlowej w Katowicach. Każde z tych zajęć musiał jednak przerywać dłuższą kuracją w Tarnowskich Górach. Tam zazwyczaj zajmował się pracą literacką, do której miał szczególne uzdolnienia.

Ks. Jan Bujara jest autorem wielu pieśni i wierszy religijno-patriotycznych, z których najważniejsza jest powszechnie na Śląsku znana pieśń do Matki Boskiej Piekarskiej - Matko Piekarska, opiekunko sławna, uchodząca za „nieoficjalny hymn diecezji katowickiej". Niektóre z jego utworów religijnych znajdują się w śpiewnikach do dziś. W 1923 roku wydał obszerną broszurę pt. Dzień radości dla dusz w czyśćcu. W rok później powstał Hymn Papieski. W latach 1930-1932 zamieszczał swoje utwory na łamach „Gościa Niedzielnego".

W sierpniu 1935 roku została mu powierzona kapelania w zakładzie bł. Bronisławy w Chorzowie II. Zmarł w pierwszych dniach okupacji 5 września 1939 w Wełnowcu. Spoczął na cmentarzu parafii św. Barbary w Chorzowie.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Jana Bujary; Schematyzm (1924-1947); Nekrolog, WD 1969, nr 11-12, s. 184; S. Juraszek, Po prostu poeta, [w:] Żywe kamienie i kamyczki. Szkice z dziejów par. św. Barbary w Chorzowie, Chorzów 2003, s. 42-45; WD 1929, nr 6, s. 53; L. Smołka, Bujara Jan (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 63-64; J. Górecki, B. Szczech, Ks. Jan Bujara poeta w koloratce (1877-1939), Ruda Śląska 2009; Bujara Jan (hasło), w: Piekarzanie. Leksykon mieszkańców Piekar Śląskich, red. H. Gawlik, J. Grajewska-Wróbel, L. Wostal, Z. Bogacki, Piekary Śląskie 2010, s. 53; O duszę śląską, red. J. Lipońska-Murzyn, J. Komendacka, Katowice 1991, s. 40-41; B. Kloch, Zarys dziejów Leszczyn, Katowice 2010, s. 166-167.