Benedykt VII

Z e-ncyklopedia

Benedykt VII (zm. 983), papież

Imię Benedykt nosił już prawdopodobnie przed objęciem papieskiej posługi. Urodził się w Rzymie, w którym także zmarł 10 lipca 983. Ojcem przyszłego rządcy Kościoła był Dawid, a matką Teodora Młodsza z rodu Krescencjuszów. Stąd też miał on powiązania z tą wpływową rodziną. Benedykt był także rzymskim arystokratą, hrabią Tuskulum, krewnym księcia Alberyka II ze Spoleto, a przede wszystkim pełnił posługę biskupa Sutri koło Viterbo. Kościołem Powszechnym kierował od października 974 r. do lipca 983 r. Gdy Benedykt VI został uwięziony przez przeciwników, a wybrany nielegalnie antypapież Bonifacy VII został odrzucony przez większość ludności, wtedy to cesarz Otton II zaproponował kandydaturę Majola, opata Cluny. Ten jednak nie był zainteresowany objęciem urzędu, dlatego Otton poparł innego kandydata. Był nim biskup Sutri, który zgodził się na propozycję i został wybrany, stając się Benedyktem VII.

Nowy papież wiedział, że Rzym przeżywał wtedy poważne kryzysy i zgorszenia, a biskup rzymski nie miał żadnego autorytetu i postanowił odnowić Kościół. Ważnym krokiem, na początku pontyfikatu, był zwołany synod biskupów, który odbył się w Bazylice Świętego Piotra. W obradach brał udział także cesarz, co świadczy, że papiestwo nie było samodzielnie, było ograniczane przez decyzje cesarza. Jednak aprobata Ottona wobec postanowień papieża pomogła w szybkim wprowadzaniu reform w życie. Bardzo często urzędy kościelne były po prostu sprzedawane (symonia), a także hierarchowie powierzali swoim krewnym różne funkcje w Kościele (nepotyzm). Wyżsi duchowni byli zazwyczaj niegodni swoich zadań, dbali tylko o swoje interesy, zaniedbując powierzoną im posługę wobec wiernych. Benedykt VII stanowczo z tym walczył i pomimo ogromnych trudności, udawało mu się stopniowo oczyszczać Kościół. Najwyższy pasterz chciał znów przywrócić godność urzędowi papieskiemu, dlatego m.in. podkreślił swój prymat wśród innych pasterzy (przypomniał o Prymacie Piotrowym). Biskup rzymski wprowadził więc szczególny zwyczaj, który objął biskupów z całego świata. Nakazał im regularne wizyty w Rzymie i zlecił zdawać sprawy z wypełnianych przez nich posług - wizyty „ad limina apostolorum” (do progów apostolskich). Podczas tego synodu papież nałożył również ekskomunikę na papieża uzurpatora, Bonifacego VII, przez co utwierdził swój legalny wybór. Przez ten gest uczcił on także swojego prawowitego poprzednika Benedykta VI, który został uduszony, a jego ciało na polecenie antypapieża zbezczeszczono.

Podczas całego swojego pontyfikatu odnawiał Kościół. Na przykład podkreślał, że Kościół powinien nieść Chrystusa na różne krańce świata, dbał zatem o misje. Szczególną opieką misjonarzy obdarzył on wschodnią Europę, gdzie dochodziło do wielu nawróceń wśród narodów słowiańskich. Papież wspierał także rozwój i działalność zakonów, dokonywał odnowy zgromadzeń zakonnych, m.in. w 977 roku ufundował klasztor świętego Aleksego na Awentynie w Rzymie. W sercu biskupa Rzymu wiele miejsca zajmowali również ludzie biedni i samotni. Benedykt polecił więc biskupom, aby zatroszczyli się o tych swoich braci, np. poprzez otwieranie hospicjów.

Po śmierci jego ciało zostało złożone w bazylice patriarchalnej pw. Świętego Krzyża Jerozolimskiego w Rzymie. Miejsce pochówku miało symboliczne znaczenie, ponieważ Benedykt VII zanim został Głową Kościoła - jak podaje tradycja - udał się z pielgrzymką do Jerozolimy, skąd nabył fragment prawdziwego krzyża, na którym umarł Chrystus.

Bibliografia

J. Kelly, Encyklopedia papieży, Warszawa 2006, s. 184-186; K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996, s. 124.