Świerc Jan

Z e-ncyklopedia

Świerc Jan SDB (1877-1941), sługa Boży

Urodził się 29 kwietnia 1877 w Królewskiej Hucie w rodzinie Mateusza i Franciszki z d. Rother. Przybył do Turynu na Valsalice w 1894 roku. Skończywszy tu nauki gimnazjalne wstąpił do Zgromadzenia Salezjańskiego – do nowicjatu w Ivrei w 1897 roku, który ukończył pierwszą profesją zakonną złożoną w dniu 3 października 1899. Następnie studiował filozofię i teologię w Turynie. Był sekretarzem przełożonego generalnego ks. Michała Rua i pomagał w redagowaniu „Wiadomości Salezjańskich”. 6 czerwca 1903 w katedrze turyńskiej przyjął święcenia kapłańskie z rąk kard. Augustyna Rychelmy.

Gdy wrócił do Polski powierzono mu przygotowanie nowicjatu w nowo otwartym domu salezjańskim w Daszawie (1904). Po jego uruchomieniu był kapelanem w Krakowie w Zakładzie im. Lubomirskich. W 1905/1906 roku został dyrektorem Zakładu w Oświęcimiu, obejmując ten urząd po księdzu Manassero jako pierwszy dyrektor-Polak. W 1911 roku przejął kierownictwo Zakładu im. Lubomirskich w Krakowie przy ul. Rakowickiej. W 1914 roku opiekował się rannymi żołnierzami w tymże Zakładzie, by w 1915 roku objąć w Oświęcimiu na Zasolu opiekę nad uciekinierami wojennymi z terenów Galicji Wschodniej. W 1918 roku otworzył Zakład na terenie zaboru rosyjskiego w Kielcach, gdzie został pierwszym dyrektorem i proboszczem. Stąd wrócił w 1923 roku do Oświęcimia. Jako dyrektor i proboszcz w Przemyślu na Zasaniu w latach 1925-1934 ukończył budowę kościoła świętego Józefa i był najbliższym doradcą bpa Anatola Nowaka. W 1934 roku otworzył nową placówkę we Lwowie przy kościele Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Poważna choroba przerwała tam jego działalność, ale już w 1938 roku na nowo podjął działalność duszpasterską jako proboszcz parafii świętego Stanisława Kostki w Krakowie i dyrektor tutejszej salezjańskiej wspólnoty. Aresztowany przez gestapo 23 maja 1941. Umieszczony został w więzieniu Montelupich. 26 czerwca 1941 został wraz ze współbraćmi przewieziony do Auschwitz. Zamordowany 26 czerwca 1941 na słynnym Żwirowisku. Trwa jego proces beatyfikacyjny.

Bibliografia

S. Kosiński, Świerc Jan (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. J. Pater, Katowice 1996, s. 431-432; Zginął obok swej szkoły, GN 2006, nr 11, (dodatek katowicki), s. 4; P. Mikołajczyk, Męczennik z Królewskiej Huty. Wkrótce ruszy proces beatyfikacyjny księdza z Chorzowa, GN 2002, nr 47, (dodatek katowicki), s. 21-22; W. Jacewicz, J. Woś, Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, z. 5, Warszawa 1977, s. 156; J. Pietrzykowski, Współtwórcy "salezjańskiego Przemyśla", "Seminare. Poszukiwania naukowo-pastoralne”, t. 25 (2008), s. 466-467; J. Ptaszkowski, Rzecz o dobrej sławie Oświęcimia. Karty z historii Zakładu Księdza Bosko, Kraków 1998, s. 24-25; W. Żurek, Żwirowisko oświęcimskie. Męczeństwo polskich salezjanów, Lublin 2000, s. 79-97; J. Pietrzykowski, Towarzystwo Salezjańskie w Polsce w warunkach okupacji 1939-1945, Warszawa 2015, s. 188, 209, 278-280; B. Kant, Księga męczeństwa salezjanów polskich. 55 polskich salezjanów zamordowanych przez hitlerowców, Warszawa 2012, s. 257-259.