Św. Jan Boży

Z e-ncyklopedia

Św. Jan Boży (1495-1550)

Urodził się 8 marca 1495 w Montemor-o-Novo (diec. Evora, Portugalia) w rodzinie rzemieślnika Andrzeja i Teresy Ciudad. Wcześnie opuścił dom rodzinny; uciekł z domu w wieku 8 lat. Dotarł do hiszpańskiej miejscowości Oropesa. Opiekę, wychowanie i wykształcenie uzyskał w rodzinie zarządcy trzód. Po blisko 20 latach spędzonych w Oropesie opuścił przybraną rodzinę i wstąpił do wojska jako ochotnik. Wziął udział w walkach hiszpańsko-francuskich. Usunięty karnie ze służby wrócił do Oropesy. Po kilku latach zaciągnął się do wojska, które udało się aż na Węgry, by walczyć z sułtanem tureckim Sulejmanem II Wspaniałym. Po powrocie do rodzinnego domu przeżył wstrząs, dowiedział się, że rodzice już nie żyją, a on pośrednio stał się przyczyną ich śmierci. Następnie wyjechał do Afryki, do Ceuty. Najął się do katorżniczej pracy przy budowie fortyfikacji. Później wrócił do Europy i intensywnie zajął się lekturą religijnych książek i ich rozpowszechnianiem. Będąc w Granadzie, pod wpływem kazania wygłoszonego przez Jana z Avili 20 stycznia 1537 w sanktuarium św. Sebastiana, doznał głębokiej przemiany wewnętrznej, która czasowo zaprowadziła go do szpitala dla psychicznie chorych. Tam doświadczył brutalnych metod, jakie wówczas powszechnie stosowano wobec osób psychicznie chorych. Dojrzewała w nim decyzja o założeniu własnego szpitala, w którym chorzy byliby godnie traktowani. Po opuszczeniu szpitala udało mu się, dzięki życzliwości otoczenia, urządzić przytułek dla bezdomnych w Granadzie. Pierwszy szpital Jana Bożego pod względem metod pracy wyraźnie odróżniał się od innych ówczesnych placówek medycznych. Dbano tu o higienę i jak na ówczesne czasy - o nowoczesne metody leczenia. Widząc jego poświęcenie w pracy wśród chorych, ludzie coraz chętniej wspierali jego działalność. Pierwszego stałego współpracownika doczekał się dopiero po sześciu latach. Był nim Antoni Martin. Śmiertelnie zachorował, gdy próbował uratować tonącego chłopca. Śmierć i pogrzeb Jana Bożego stała się wielkim wydarzeniem w Granadzie. Ciało złożono w bocznej kaplicy kościoła Matki Bożej Zwycięskiej, gdzie niebawem wydarzyło się wiele cudów. W 1630 roku papież Urban VIII ogłosił go błogosławionym, a w 1690 roku papież Aleksander VIII świętym. Papież Leon XIII ogłosił św. Jana Bożego patronem pracujących w szpitalach.

  • Wspomnienie liturgiczne przypada 8 marca.
  • Naśladowcy i kontynuatorzy dzieła św. Jana Bożego w Polsce zwani są bonifratrami.

Bibliografia

M.M. Łobozek, Krótki rys duchowości świętego Jana Bożego, Cieszyn 1996; [Bénédictins de Paris], Vies des Saints et des bienheureux, Paris 1941, T.III, s. 179-191; L. Saglier, Vie de saint Jean de Dieu, Paris 1877; M. Trapadoux, Histoire de saint Jean de Dieu, Paris 1844; J. Magnin, Vie populaire de saint Jean de Dieu, Lille 1887.