Śmieja Stanisław

Z e-ncyklopedia

Śmieja Stanisław (1889-1977), proboszcz w Brzezinach Śląskich

Urodził się 8 listopada 1889 w Raszowcu, w powiecie rybnickim, w gospodarskiej rodzinie Józefa i Pauliny z d. Mura. Po ukończeniu szkoły ludowej uczył się w gimnazjum w Bytomiu, gdzie w 1911 roku zdał egzamin dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 13 czerwca 1915 we Wrocławiu.

W pierwszych latach posługi duszpasterskiej jako wikariusz pracował w parafii św. Franciszka z Asyżu w Zaborzu, Bożego Ciała w Oleśnie (od 31 sierpnia 1915) i Wniebowzięcia NMP w Wołowie w powiecie wrocławskim. W 1917 roku był krótko kuratusem w Żaganiu. Od listopada 1917 roku do grudnia 1918 roku pełnił funkcję sanitariusza w wojsku pruskim. Powróciwszy do czynnej posługi duszpasterskiej był wikariuszem w parafii Dobrego Pasterza w Karbiu, administratorem w Miechowicach i wikariuszem w parafii Świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach. Krótko po przyłączeniu części Górnego Śląska do Polski, we wrześniu 1922 roku został ustanowiony katechetą w Państwowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Królewskiej Hucie.

W 1930 roku zdał egzamin proboszczowski. Dwa lata później decyzją Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego ks. Śmieja zakończył pracę w szkolnictwie i został przeniesiony w stan spoczynku. 10 grudnia 1933 bp S. Adamski mianował go proboszczem w parafii NSPJ w Brzezinach Śl. Po wybuchu II wojny światowej, już w pierwszych dniach września 1939 roku z rozkazu władz polskich został ewakuowany przez Wojsko Polskie na Węgry. Jego nazwisko bowiem było umieszczone na tzw. liście gończej okupanta. W wyniku zawieruchy wojennej znalazł się na terenie Anglii. W 1943 roku został kapelanem w szkołach junackich w Palestynie, następnie objął obowiązki kapelana El-Kantara w Egipcie. Pozostał na Zachodzie po zakończeniu wojny i pracował wśród Polonii. Podczas pobytu na emigracji prowadził ożywioną korespondencję z bp J. Bieńkiem. Na stałe do Polski powrócił w 1972 roku. Zamieszkał wówczas w Rybniku. Zmarł 20 października 1977 w Rybniku.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Stanisława Śmieji; Schematyzm 1936; Podlewski, Wierni Bogu i Ojczyźnie, s. 237-238; Myszor, Historia diecezji, s. 484; Wojskowa służba, s. 89; Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948, red. J. Myszor i J. Konieczny, Katowice 2003, s. 146; J. Żurek, Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 216; W. Klinger, Z dziejów parafii Olesno, Opole 2006, s. 124; Śmieja Stanisław (hasło), [w:] Piekarzanie. Leksykon mieszkańców Piekar Śląskich, red. H. Gawlik, J. Grajewska-Wróbel, L. Wostal, Z. Bogacki, Piekary Śląskie 2010, s. 243.