Ścigała Franciszek

Z e-ncyklopedia

Ścigała Franciszek (1882-1940), proboszcz w Bogucicach

Scigala Franciszek.jpg

Urodził się 1 grudnia 1882 w Woźnikach, jako najstarszy syn z trzynaściorga dzieci w rodzinie listonosza Aleksandra i Pauliny z d. Skop. Po ukończeniu szkoły elementarnej w Woźnikach, kontynuował naukę w gimnazjum klasycznym w Królewskiej Hucie (1897-1906). Następnie wstąpił na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Uczestniczył dodatkowo w seminarium literatury słowiańskiej prowadzonym przez prof. Nehringa. Mieszkając w konwikcie dla teologów działał aktywnie w „Kółku Polskim” (1906-1907). Po kilkumiesięcznym pobycie w alumnacie wrocławskim przyjął święcenia kapłańskie (20 czerwca 1910).

Pierwszą placówką duszpasterską były Bogucice pod Katowicami. Po wybuchu I wojny światowej został zaciągnięty do wojska i przez klika miesięcy pełnił służbę sanitariusza w szpitalu w Goczałkowicach. Wskutek interwencji wikariusza generalnego we Wrocławiu został zwolniony z wojska, w październiku 1914 roku wrócił do Bogucic. Kolejną placówką duszpasterską były Siemianowice Śląskie (ust. 31 maja 1917).

W Siemianowicach, w latach 1917-1920, będąc tzw. drugim wikarym zaangażował się w akcję plebiscytową. Brał udział w powstaniach śląskich, za co dwukrotnie został odznaczony medalami powstańczymi. 13 maja 1923, po rezygnacji ks. Ludwika Skowronka, został decyzją administratora apostolskiego ks. A. Hlonda mianowany proboszczem w Bogucicach. Jest autorem licznych gawęd, które publikował na łamach "Gościa Niedzielnego". W 1937 roku został mianowany wicedziekanem dekanatu katowickiego.

W czasie fali aresztowań inteligencji i duchowieństwa śląskiego, 1 maja 1940, został aresztowany, a 5 maja osadzony w Dachau. 26 czerwca 1940 przeniesiono go do Gusen, gdzie zginął 2 września 1940.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Franciszka Ścigały; J. Gawor, Obozowcy, materiały do biografii, Schematismus 1912-1919; Schematyzm 1923-1936; WD 1930, nr 2, s. 48; F. Maroń, Nekrolog, WD 1970, nr 1-4, s. 57; Weiler, s. 594; Woś-Jacewicz, Martyrologium, s. 210; J. Harędza, Ks. Franciszek Ścigała, Kraków 1966, mps pr. dypl. w Bibliotece WTL w Katowicach; Gwóźdź, Udział duchowieństwa, s. 197-198; Wichura-Zajdel, Z dziejów, s. 43,63, 67; Szymiczek, Stowarzyszenia, s. 78, 83; J. Oleś, Charakterystyczne rysy duszpasterstwa w parafii bogucickiej. Dzieje kultu Matki Boskiej Boguckiej, [w:] Parafia bogucicka. Tradycja i współczesność, Katowice 1994, s. 116-120; Myszor, Historia diecezji, s. 116, 118, 321; Olszar, Duchowieństwo, s. 539; Weiler, s. 594; Korespondencja Augusta Hlonda i Józefa Gawliny w latach 1924-1948, red. J. Myszor i J. Konieczny, Katowice 2003, s. 126, 219; J. Myszor, Ścigała Franciszek (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. J. Pater, Katowice 1996, s. 428.